فهم انقلاب به درک هنر آن یاری می نماید - وبلاگ صبوحا

به گزارش وبلاگ صبوحا ، نخستین نشست هفته هنر انقلاب اسلامی با موضوع معمار، جامعه و معماری در تمدن نوین اسلامی با حضور امیر محمدخانی، عبدالحمید نقره کار، علیرضا رازقی، مهدی حمزه نژاد همچنین حیدر جهانبخش به عنوان دبیر نشست، دیروز (شنبه 21 فروردین) به صورت مجازی به همت دانشگاه سوره برگزار گردید.

در ابتدای جلسه، محمدحسین ساعی سخنانی در باب هنر انقلاب اسلامی بیان کرد و گفت: پس از وقوع انقلاب فرانسه و عبور از دوره کمونیستی شوروی، انقلاب مقدسی به نام انقلاب اسلامی رخ داد و این در صورتی بود که سلطه مدرنیته وجود داشت؛ انقلاب ما نه مدرن است نه سنتی، بلکه پدیده منحصر به فردی است که فهم انقلاب می تواند به درک هنر آن نیز یاری کند.

ساعی، سخنان خود را با معرفی مختصری از شهید سید مرتضی آوینی ادامه داد و اضافه نمود: شهیدآوینی بر فرم ها (سینما و مستندسازی) مسلط بود.

وی در ادامه به کتاب آیینه جادو جلد 3 نوشته آوینی استناد کرد و گفت: این کتاب نمونه ای از مصاحبه با مجله فیلم دو ماه قبل از شهادت آوینی است که حدود 100 صفحه جمع آوری و نگارش شده است که جوهره فکری شهید آوینی در آن هویداست و شهید آوینی تلاش هنر انقلاب اسلامی را در تمدن سازی می دانست.

در ادامه این نشست، حیدر دنیابخش با عنوان دبیر جلسه به طرح چارچوب گفت وگو و مباحث کلی درباره موضوع نشست پرداخت و گفت: در میان معماری، هنر و جامعه رابطه نسبی وجود دارد.

وی همچنین به مقیاس هنر، معماری و تبیین ویژگی هنر در قالب تمدن اسلامی پرداخت و خاطر نشان کرد: امید است این ویژه برنامه ها ادامه یابد و نتایج بسیار ارزنده به جامعه و هنر انقلاب اسلامی تقدیم کند.

سپس عبدالحمید نقره کار، با طرح چند سؤال از باب هنر انقلاب اسلامی و در باب واژه شناسی و تعریف اجمالی از معماری اظهار داشت: هر ساختمان سازی معماری نیست.

وی در ادامه، ساختار و مراحل پنج گانه در فرایند خلق آثار معماری را بیان کرد و گفت: انسان شناسی مرحله اول در طراحی معماری است و انسان 5 قوه دارد که به انسان حکمت، نزاهت و انسانیت می بخشد. این یعنی تشخیص خیر از شر و حق از باطل، به عبارتی دیگر سیر و سلوک عالم ظاهر به عالم معنا و فاصله از سلیقه شخصی و رسیدن به خداگونه طراحی کردن است.

نقره کار مطرح نمود: انسان دارای دو بعد است؛ یک بعد حیوانی و نباتی که متغیر و وابسته است و دارای جبر شرایط محیطی و مکان و زمان و جنسیت است و دیگری ذات الهی است که متغیر نیست، زیبا شناسی کارفرما باید در خود باشد و آنرا به اسماءالحسنی الهی جهت دهیم و مدام سلیقه خود را کامل کنیم.

اسلام چگونه به معماری جهت می دهد؟

وی فرایند خلق آثار مطلوب و نامطلوب را بیان کرد و گفت: آثار مطلوب تعالی بخش است و هم شخص هنرمند و هم مخاطب را متعالی می نماید. تمام بحث ما در امر معماری و شهرسازی بحث آزادی حقیقی انسان است. پس آزادی انسان بین دو جبر بیرونی و درونی محصور است و این مقوله پاسخ به سؤالی است که اسلام چگونه به معماری جهت می دهد.

نقره کار در پایان اظهار داشت: برای رسیدن به هنر و معماری مبتنی بر انقلاب اسلامی باید دانشگاه ها، قوانین، مدیران و کارشناسان، مدرسان و آموزش و پرورش، اصلاح گردد. همچنین مدیریت ها باید معصومانه و اسلامی باشد و بیشتر مردم هم باید اسلامی باشند.

در ادامه علیرضا رازقی به مفهوم شناسی معماری اسلامی و نسبت آن با نگرش ها و رفتارها در یک جامعه پرداخت و تعریفی از سطوح اجتماعی و چگونگی تبیین نگرش و رفتارها ارائه داد و گفت: نگرش بر دو نوع شناختی و احساسی است و دو بعد بعد تک سوگیرانه و دوسوگیرانه نیز دارد.

وی اساس شکل گیری نگرش ها را بر مبنای فرآیند یادگیری، تداعی، شرطی شدن، یادگیری مشاهده ای و مقایسه های اجتماعی دانست و اضافه نمود: تأثیرگذاری و تأثیرپذیرندگی دو سویه میان معماری و نگرش ها و رفتارها وجود دارد و در این موقعیت است که معماری اسلامی با نگرش ها و رفتارها و تأثیر بر جامعه آمیخته می گردد.

امیر محمدخانی با بیان این پرسش که حقیقت معماری چیست و برای چه معماری انجام می دهیم؟ گفت: معماری نوعی پاسخگویی به احتیاج مردم است و اگر طی معماری دست به اصلاحات فرهنگی زده گردد تأثیر واقعی آن در رفتار مردم نیز پدیدار می گردد.

مهدی حمزه نژاد نیز ضرورت اصلاح قوانین در معماری و هنر انقلاب اسلامی را یادآور شد و گفت: در جامعه ای که وفور نعمت وجود دارد، معماران تحت فشار بوده و از منطق گرایی فاصله گرفته اند. او در ادامه بیانات خود به نظریه وفور نعمت دنیل لیوسکی اشاره نمود.

نقره کار به عنوان سخن پایانی خود در این نشست اظهار داشت: در 40 سال نخست انقلاب اسلامی مبانی و منابع توسط امام خمینی (ره)، شهید مطهری و شهید آوینی و غیره آماده شد و در 40 سال دوم (گام دوم انقلاب اسلامی) با امید به پروردگار و با اصلاحات، معماران و مهندسان بتوانند مصادیقی الگوساز برای معماری دنیا طراحی نمایند.

هفته هنر انقلاب، هر ساله به مناسبت سالروز شهادت شهید مرتضی آوینی (1326 تا 1372) از 20 فروردین شروع شده و در طول یک هفته ضمن مرور مهم ترین رویدادهای مرتبط با هنر انقلاب و هنرمندان انقلابی و معرفی چهره سال هنر انقلاب، با برگزاری نشست های تخصصی در حوزه های مختلف هنر گرامی داشته می گردد.