تأمین پایدار گاز شمال شرق کشور تضمین شده است - وبلاگ صبوحا

به گزارش وبلاگ صبوحا، تأمین پایدار گاز شمال شرق کشور، در سال های گذشته با توجه به بدعهدی ترکمنستان، یکی از دغدغه های مدیران ارشد صنعت گاز بوده، از این رو، انتقال مستمر گاز به مراکز توزیع و بخش های مختلف مصرف در این مناطق از اهمیت بالایی برخوردار است. از سوی دیگر، انتقال گاز تولیدی شرکت پالایش گاز شهید هاشمی نژاد به منطقه 9 و استان های مازندران و گلستان، تأمین گاز شهر مشهد به عنوان یکی از شهرهای زیارتی کشور و... سبب شده منطقه 4 عملیات انتقال گاز، به یکی دیگر از مناطق عملیاتی راهبردی کشور بدل گردد.

این منطقه، با داشتن بیش از 5 هزار و 600 کیلومتر خط لوله، هفت مرکز بهره برداری و سه ایستگاه تقویت فشار گاز در گستره سرزمینی به وسعت بیش از 320 هزار کیلومتر (کمی بیشتر از کشوری مانند فرانسه) به عنوان دومین منطقه انتقال گاز کشور به لحاظ وسعت، وظیفه ارائه خدمات انتقال گاز مستمر و مطلوب در محدوده عملیاتی استان های خراسان رضوی، شمالی، جنوبی و قسمتی از سمنان و به عنوان قلب تپنده صنعت گاز در بخش شرقی کشور را به عهده دارد و گاز انتقالی از طریق این منطقه، علاوه بر متصل بودن به شبکه خطوط لوله سراسری کشور از پالایشگاه شهید هاشمی نژاد، در منطقه خانگیران تأمین می گردد. مأموریت این منطقه، انتقال پاک، ایمن، پایدار و بهره ور گاز است که به منظور دریافت و انتقال گاز از منابع فراوری به مبادی مصرف صورت می گیرد.

انتقال روزانه حدود 100 میلیون مترمکعب گاز طبیعی به بیش از 75 شهر و مصرف نماینده های عمده شامل نیروگاه شریعتی، نیروگاه مشهد، نیروگاه توس، نیروگاه نیشابور، نیروگاه شیروان 1 و 2، نیروگاه فردوسی و نیز نیروگاه قائن، پتروشیمی بجنورد، فولاد خراسان، سیمان مشهد، ریخته گری جاجرم، صنایع آلومینیوم، سیمان زاوه، سیمان قائن همچنین فولاد نیشابور از جمله کارهای منطقه 4 عملیات انتقال گاز بوده است.

در ادامه، گفت وگوی هفته نامه مشعل با محمد کامل، مدیر منطقه 4 عملیات انتقال گاز را می خوانیم.

چه فعالیت هایی در حوزه ایمن سازی شبکه انتقال گاز منطقه اجرا شده است؟

به طور معمول و ماهانه و طبق برنامه معین از پیش معین شده، ازسوی همکارانمان در مراکز بهره برداری به آنالیز راستا خطوط می پردازیم تا در حوزه حریم خطوط و ایمنی آن به اطمینان دست یابیم. سال گذشته و مطابق با برنامه ابلاغی، بیش از 5380 کیلومتر نشت یابی در راستا خطوط لوله سراسری گاز در این منطقه اجرا شده که در این میان 12 مورد نشت زیرزمینی خطوط لوله و نشت از شیرهای مدفون مشاهده و برای برطرف آن اقدام های لازم اجرا شده است. ایستگاه دشت از جمله تأسیساتی است که امکان مانور شبکه بی نظیری دارد.

لطفاً درباره چندراهه شدن این ایستگاه شرحاتی ارائه کنید.

ایستگاه تقویت فشار گاز دشت در سال 1395 راه اندازی شد و با اینکه کارکنان عملیات ایستگاه ها در بهره برداری و تعمیرات این نوع توربوکمپرسور، تجربه کافی نداشتند، اما به بهترین شکل، در راستا انتقال پایدار گاز از طریق این تأسیسات گام برداشتند. ایستگاه دشت، ایستگاهی چند طرفه بوده و این قابلیت را دارد که از چند نقطه گاز دریافت کند. با توجه به شرایط گازرسانی چندمنظوره به استان های شمالی و شمال شرق، وجود پتانسیل گازی پالایشگاه شهید هاشمی نژاد و میدان ذخیره سازی شوریجه، ایستگاه تقویت فشار گاز دشت، دارایی شرایط ویژه ای در مورد مانور عملیاتی انتقال گاز به 9 طریق از طریق راستاهای خط 42 اینچ میامی - دشت، 30 اینچ دشت نکا و 30 اینچ سرخس - دشت بوده و با تکنولوژی کنترلی نادری که در این تأسیسات طراحی و اجرا شده، قادر به انتقال گاز از راستا میامی به دو سمت شمال خراسان و گلستان، راستا 30 اینچ نکا به میامی و گلستان و حالت های انتقال گاز از گلستان به دو راستا میامی و شمال خراسان است.

چه برنامه هایی درباره توسعه همکاری با شرکت های داخلی برای تأمین اقلام و تجهیزات مورد احتیاج داشته اید؟

با توجه به توانمندی های جوانان و فراورینمایندگان داخلی از سال های پیش سعی بر این بوده تا تأمین یا ساخت همه اقلام و تجهیزات از داخل کشور انجام گردد. بر اساس فرامین رهبری سعی و کوشش ما صدچندان شده است. ساخت دستگاه های کلدکاتر، مسدودنماینده های هوایی لوله، گریس پمپ تمام هیدرولیکی، طرح ساخت دستگاه انشعاب گیری گرم (هات تپ)، تأمین همه قطعات یدکی مورد احتیاج سیستم لاین بریک (شیرهای اتوماتیک) و همه تجهیزات آزمون و تنظیم آنها از جمله کارهای اجرا شده در این زمینه بوده است.

خوشبختانه در ساخت و تأمین اقلام مورد احتیاج در بخش معاونت عملیات خطوط لوله، در کشور تا حدود زیادی به خودکفایی رسیده ایم و با کوشش فراورینمایندگان و سازندگان داخلی به زودی به خودکفایی کامل هم خواهیم رسید، همچنین درباره تأمین قطعات و کالاهای مورد احتیاج منطقه، با توجه به جاری و ساری شدن سامانه ستاد برای خرید منطقه و به دلیل تأمین کالای ساخت داخل، طی تماس با 474 شرکت به منظور ورود در سامانه ستاد و نیز اعلام به تأمین نمایندگان مبنی بر ایران کد کالاهای ساخت داخل برای درج در سامانه ستاد، پیگیری های مفیدی اجرا شده است که اقدام مؤثری در زمینه ورود تأمین نمایندگان (برای تأمین کالا و دریافت ایران کد کالاهای ساخت داخل) به شمار می رود.

چه اقدام هایی برای تحقق شعار سال 99 (جهش فراوری) و حمایت از شرکت های ایرانی داشته اید؟

در صنعت نفت و گاز، همیشه بر استفاده از توان و تخصص نیروهای داخل کشور تأکید شده و هر روز به سمت پیشرفت بیشتر حرکت نموده ایم و بدون شک، تحریم های بین المللی سرعت پیشرفت را بیشتر خواهد نمود، از این رو بهره گیری از توانمندی های داخلی در برابر مسائل همیشه راهگشا بوده و در شرایط کنونی نیز این منطقه آمادگی دارد تا از شرکت های ایرانی فعال در زمینه ساخت تجهیزات مورد احتیاج صنعت انتقال گاز استفاده کند.

از سوی دیگر، همان گونه که می دانید معیار 4 الف تعالی سازمانی مرتبط است با توسعه شراکت ها و توانمندسازی فراورینمایندگان و تأمین نمایندگان که در این زمینه با استقرار نظام تعالی سازمانی در منطقه، به ویژه ارزیابی منطقه، گامی بلند در راستا رونق فراوری، حمایت از فراوریات داخلی و جهش فراوری برداشته شده که اهم فعالیت ها و برنامه ریزی های منطقه را می توان به تسهیم دانش فنی با فراورینمایندگان و تأمین نمایندگان از طریق تعریف فرآیند خودکفایی اقلام وارداتی و استراتژیک، گفتگو فنی با شرکت های فراورینماینده و برقراری ارتباط با پارک های علم و فناوری (امضای تفاهم نامه همکاری با پارک علم و فناوری مشهد) و انعقاد چند قرارداد ساخت تجهیزات و قطعات یدکی با شرکت های مذکور از قبیل طراحی و ساخت دستگاه هیدرولیک برش سرد لوله، ساخت دستگاه آرتی یو، دستگاه آزمون لاین بریگ و ساخت اورینگ لانچر و رسیور اشاره نمود.

آیا برای ساخت قطعات و تجهیزات، با شرکت های دانش بنیان و مراکز دانشگاهی ارتباط و همکاری دارید؟

بله تا به امروز با دانشگاه فردوسی، شهرک صنعتی و پارک علم و فناوری مشهد همکاری و تعامل دوطرفه داشته ایم. ایده های همکاران خلاق ما با همکاری این شرکت ها و بخش دانشگاهی، به قطعات و تجهیزات تبدیل می گردد. از سوی دیگر، مسائل خود را با این بخش مطرح می کنیم و دانشجوها بر اساس احتیاج منطقه، خاتمه نامه خود را تعریف می نمایند و از خاتمه نامه ها حمایت می کنیم و حتی فکر می کنم جزو اولین مناطق عملیاتی بودیم که برای رسیدن به همکاری های بهتر با شرکت های دانش بنیان، تفاهم نامه همکاری با پارک علمی و فناوری خراسان امضا کردیم تا این همکاری ها جنبه تخصصی به خود بگیرد، ضمن اینکه این منطقه برای بسط و گسترش هدفمند فعالیت های تحقیقاتی، اقدام به امضای تفاهم نامه های همکاری با دانشگاه های فردوسی مشهد، صنعتی شاهرود، حکیم سبزواری، صنعتی بیرجند و دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد نموده است.

فصلی نو از خودکفایی در شرکت انتقال گاز ایران رقم خورده است. منطقه 4 عملیات انتقال گاز از جمله مناطق پیشتاز در این حوزه به شمار می رود. به طور ویژه چه اقدام هایی در این زمینه اجرا شده است؟

از روش های دیگر به کارگرفته شده در منطقه، برای بهره وری از خلاقیت و نوآوری همکاران، می توان کمیته خودکفایی را نام برد. این کمیته متشکل از کارشناسان جوان و خلاق در کنار کارکنان باتجربه است. با استفاده از توان شرکت های داخلی، فعالیت های مهمی انجام شده که برای نمونه می توان به ساخت تمامی کارت های الکترونیکی سیستم های کنترل توربوکمپرسورهای Dresser-Rand اشاره نمود. با توجه به اینکه فراوری این کارت ها در شرکت سازنده از سال 1990 میلادی متوقف شده، در صورت ساخته نشدن این کارت ها در داخل کشور، امکان ادامه بهره برداری از این کمپرسورها وجود نداشت، به طور خلاصه پس از پیگیری های زیاد، بیش از 45 نوع از کارت های کنترلی به تعداد 230 عدد از سوی شرکت های داخلی فراوری شده است.

پس از آن، ساخت داخل اغلب اقلام سیستم کنترلی در دستور کار نهاده شد، به طوری که امروز می توان گفت حدود 80 درصد تجهیزات کنترلی توربوکمپرسورهای منطقه در داخل کشور فراوری می گردد. از دیگر فعالیت های خودکفایی ساخت Stand ویژه تعمیرات اساسی توربین هاست که صرفه جویی حدود 500 هزار یورویی را به همراه داشت، همچنین ساخت محفظه مخصوص حمل و نگهداری توربین ها که سبب 250 هزار یورو صرفه جویی شده است.

جایگزینی روغن روان نماینده توربوکمپرسورها از روغن کاسترول به مبلغ هر بشکه 4 هزار دلار به روغن بهران، از دیگر فعالیت های خودکفایی در منطقه است. در زمینه ابتکارات و نوآوری ها و خلاقیت، می توان به ساخت دستگاه های Welding Truck، ساخت دستگاه Cold Cuter هیدرولیکی، ساخت Power دستگاهCold Cuter هیدرولیکی، تبدیل دستگاه های Cold Cuter نیوماتیک به هیدرولیکی، کنترل و مانیتورینگ ایستگاه های حفاظت کاتدیک، استفاده از منبع تغذیه سوییچینگ به جای ترانس رکتیفایرهای ایستگاه های حفاظت کاتدیک، فراهم کردن بستر سخت افزاری و انجام زیرساخت امکان کنترل شیرهای اتوماتیک از راه دور، ساخت دستگاه مغناطیس زدا، ساخت دستگاه Hot Tap کاملاً داخلی، ساخت دستگاه لاین بریک، ساخت و بومی کردن تیغه های Cold Cuter اشاره نمود.

این موارد، افزون بر موضوع خودکفایی، گویای خلاقیت و نوآوری کارکنان سختکوش این منطقه است. شایان شرح است که در بخش خودکفایی فعالیت های بسیار خوب و منسجمی اجرا شده که افزون بر صرفه جویی هایی که نصیب منطقه نموده، سبب کاهش وابستگی به منابع خارجی نیز شده است که ذکر همه آنها در این گفت وگو مقدور نیست.

درباره کنترل حریم خطوط انتقال گاز چه فعالیت هایی داشته اید؟

تجاوز به حریم خطوط لوله، دغدغه ای مشترک و قابل تعمیم بین تمامی مناطق عملیاتی محسوب می گردد که این منطقه نیز از آن بی نصیب نیست، از این رو کارشناسان این منطقه در سطح مراکز به یاری کارشناسان حریم واحد حراست در قالب تیم های مشترک یا به صورت جداگانه، ضمن بازدید دوره ای، روتین و رندمی از راستا خطوط لوله، گزارش های متعددی را از تجاوزها به حریم خطوط لوله به ستاد ارسال می نمایند، به نحوی که از ابتدای سال جاری با کوشش واحد کنترل حریم و پشتیبانی واحدهای ستادی و با افزایش نیروها و گشت کنترل حریم، حدود 16280 کیلومتر بازدید و کنترل حریم خطوط لوله گاز داشته ایم که به طور میانگین هر خط منطقه بیش از سه بار مورد بازدید نهاده شده است.

صدور اخطاریه کتبی به متجاوزان حریم های خطوط لوله، برطرف تجاوز به حریم های خطوط لوله، بازدید و آنالیز اولیه و تهیه چک لیست کروکی حریم برای استعلام و مراجعه به سازمان ها و اداره های دولتی، خصوصی و... برای افزایش تعاملات سازمانی از دیگر دستاوردهای واحد کنترل حریم منطقه بوده است.